Przedmiot działalności. Kompetencje. Obowiązki

Przedmiot działalności

Straż Miejska w Płocku jest umundurowaną formacją, która wykonuje zadania w zakresie ochrony porządku publicznego wynikające z ustaw i aktów prawa miejscowego. Obecnie głównym aktem prawnym określającym podstawy działania oraz uprawnienia Straży Miejskich jest ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o strażach gminnych ( Dz. U. Nr 123, poz. 779 z późn. zm.) oraz Uchwała Nr 466/XXXVI/96 Rady Miasta Płocka z dnia 23 kwietnia 1996 r. Ustawa określa uprawnienia i obowiązki strażników, a także zadania i zakres uprawnień straży jako samorządowej umundurowanej formacji.

Do zadań płockiej straży miejskiej należy w szczególności ( art. 11 ustawy o strażach gminnych):1) ochrona spokoju i porządku w miejscach publicznych;
 
1) ochrona spokoju i porządku w miejscach publicznych;

2) czuwanie nad porządkiem i kontrola ruchu drogowego - w zakresie określonym w przepisach o ruchu drogowym;

2a) kontrola publicznego transportu zbiorowego - w zakresie określonym w art. 45 ust. 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2021 r. poz. 1371);

3) współdziałanie z właściwymi podmiotami w zakresie ratowania życia i zdrowia obywateli, pomocy w usuwaniu awarii technicznych i skutków klęsk żywiołowych oraz innych miejscowych zagrożeń;

4) zabezpieczenie miejsca przestępstwa, katastrofy lub innego podobnego zdarzenia albo miejsc zagrożonych takim zdarzeniem przed dostępem osób postronnych lub zniszczeniem śladów i dowodów, do momentu przybycia właściwych służb, a także ustalenie, w miarę możliwości, świadków zdarzenia;

5) ochrona obiektów komunalnych i urządzeń użyteczności publicznej;

6) współdziałanie z organizatorami i innymi służbami w ochronie porządku podczas zgromadzeń i imprez publicznych;

7) doprowadzanie osób nietrzeźwych do izby wytrzeźwień lub miejsca ich zamieszkania, jeżeli osoby te zachowaniem swoim dają powód do zgorszenia w miejscu publicznym, znajdują się w okolicznościach zagrażających ich życiu lub zdrowiu albo zagrażają życiu i zdrowiu innych osób;

8) informowanie społeczności lokalnej o stanie i rodzajach zagrożeń, a także inicjowanie i uczestnictwo w działaniach mających na celu zapobieganie popełnianiu przestępstw i wykroczeń oraz zjawiskom kryminogennym i współdziałanie w tym zakresie z organami państwowymi, samorządowymi i organizacjami społecznymi;

9) konwojowanie dokumentów, przedmiotów wartościowych lub wartości pieniężnych dla potrzeb gminy.

2. W związku z realizowanymi zadaniami określonymi w ust. 1 i art. 10, straży przysługuje prawo do obserwowania i rejestrowania przy użyciu środków technicznych obrazu zdarzeń w miejscach publicznych w przypadku, gdy czynności te są niezbędne do wykonywania zadań oraz w celu:

1) utrwalania dowodów popełnienia przestępstwa lub wykroczenia;

2) przeciwdziałania przypadkom naruszania spokoju i porządku w miejscach publicznych;

3) ochrony obiektów komunalnych i urządzeń użyteczności publicznej.

3. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, sposób wykonywania czynności, o których mowa w ust. 2, uwzględniając potrzebę zapewnienia skuteczności obserwowania i rejestrowania przy użyciu środków technicznych obrazu zdarzeń w miejscach publicznych, a także potrzebę respektowania godności ludzkiej oraz przestrzegania i ochrony praw człowieka.

Kompetencje

Strażnik wykonując powyższe zadania ma prawo do:

1) udzielania pouczeń, zwracania uwagi, ostrzegania lub stosowania innych środków oddziaływania wychowawczego;
1) udzielania pouczeń, zwracania uwagi, ostrzegania lub stosowania innych środków oddziaływania wychowawczego;
2) legitymowania osób w uzasadnionych przypadkach w celu ustalenia ich tożsamości;
3) ujęcia osób stwarzających w sposób oczywisty bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego, a także dla mienia i niezwłocznego doprowadzenia do najbliższej jednostki Policji;
3a) dokonywania kontroli osobistej, przeglądania zawartości podręcznych bagaży osoby:
a) w przypadku istnienia uzasadnionego podejrzenia popełnienia czynu zabronionego pod groźbą kary,
b) w związku z wykonywaniem czynności określonych w ust. 1 pkt 3,- na zasadach i w sposób określony w ust. 1c-1m;
c) w związku z wykonywaniem czynności określonych w art. 11 pkt 7, jeśli zachodzi uzasadnione podejrzenie, że osoba, wobec której czynności te są podejmowane, posiada przy sobie niebezpieczne przedmioty dla życia lub zdrowia ludzkiego;
4) nakładania grzywien w postępowaniu mandatowym za wykroczenia określone w trybie przewidzianym przepisami o postępowaniu w sprawach o wykroczenia;
5) dokonywania czynności wyjaśniających, kierowania wniosków o ukaranie do sądu, oskarżania przed sądem i wnoszenia środków odwoławczych - w trybie i zakresie określonych w Kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia;
6) usuwania pojazdów i ich unieruchamiania przez blokowanie kół w przypadkach, zakresie i trybie określonych w przepisach o ruchu drogowym;
7) wydawania poleceń;
8) żądania niezbędnej pomocy od instytucji państwowych i samorządowych;
9) zwracania się, w nagłych przypadkach, o pomoc do jednostek gospodarczych, prowadzących działalność w zakresie użyteczności publicznej oraz organizacji społecznych, jak również do każdej osoby o udzielenie doraźnej pomocy na zasadach określonych w ustawie o Policji;

Strażnik może stosować wobec osób uniemożliwiających wykonywanie zadań służbowych określonych w ustawie następujące środki przymusu bezpośredniego:
• siłę fizyczną w postaci chwytów obezwładniających oraz podobnych technik obrony
• kajdanki,
• pałki obronne wielofunkcyjne,
• psy i konie służbowe,
• paralizatory elektryczne,
• przedmioty przeznaczone do obezwładnienia osób za pomocą energii elektrycznej, na które jest wymagane pozwolenie na broń w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji ( Dz. U. z 2004 r. Nr 52, poz. 525, z późn. zm.),
• przedmioty przeznaczone do obezwładniania osób za pomocą energii elektrycznej, na które nie jest wymagane pozwolenie na broń w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji,
• ręczne miotacze gazu.


Strażnik może stosować jedynie środki przymusu bezpośredniego, które odpowiadają potrzebom wynikającym z zaistniałej sytuacji i są niezbędne do osiągnięcia podporządkowania się wydanym poleceniom. Środki przymusu bezpośredniego powinny być stosowane w sposób możliwie najmniej naruszający dobra osobiste osoby, w stosunku do której zostały podjęte.
Strażnik przy wykonywaniu czynności służbowych jest obowiązany nosić umundurowanie, legitymację służbową, znak identyfikacyjny oraz emblemat gminy.


Podczas wykonywania czynności służbowych strażnik jest obowiązany przedstawić się imieniem i nazwiskiem, a ponadto na żądanie osoby, której czynności te dotyczą, okazać legitymację służbową w sposób umożliwiający jej odczytanie i zanotowanie nazwiska strażnika oraz organu, który wydał legitymację.


Przy wykonywaniu czynności służbowych strażnik korzysta z ochrony prawnej przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych.


Szczegółowy wykaz wykroczeń, za które strażnicy upoważnieni są do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego określa Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 17 listopada 2003 roku (Dz. U. Nr 208, poz. 2026 z późn. zm).


Obowiązki

Do obowiązków strażnika należy:
• przestrzeganie prawa, rzetelne, bezstronne i terminowe wykonywanie poleceń przełożonych,
• poszanowanie powagi, honoru, godności obywateli i własnej,
• zachowanie tajemnicy prawnie chronionej,
• podejmowanie interwencji w sytuacjach zagrożenia życia, zdrowia lub mienia, a także w przypadku naruszenia dóbr osobistych ludzi,
• zachowanie uprzejmości i życzliwości w kontaktach z obywatelami, przełożonymi, podwładnymi oraz współpracownikami,
• stałe podnoszenie kwalifikacji zawodowych,
• zachowanie się z godnością w czasie pracy i poza nią.

Ponadto strażnicy mogą zrzeszać się w związkach zawodowych, lecz nie mają prawa do strajku. W trakcie trwania stosunku pracy strażnicy nie mogą także być członkami partii politycznych.